Οι θερμοστάτες ρυθμίζουν τη λειτουργία των συστημάτων θέρμανσης και ψύξης με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε η θερμοκρασία να διατηρείται σταθερή στο ορισμένο επιθυμητό επίπεδο. Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει αναδείξει τη χρησιμότητα των συγκεκριμένων συσκευών, ενώ παράλληλα έχει εισάγει πρόσθετες παραμέτρους που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη προτού επιλέξουμε τον κατάλληλο.

Συμβατότητα με το σύστημα θέρμανσης/ψύξης

Κάθε θερμοστάτης είναι κατασκευασμένος για τη σύνδεση του με συγκεκριμένα είδη συστημάτων θέρμανσης/ψύξης. Ως εκ τούτου ο μελλοντικός σου θερμοστάτης θα πρέπει να αναγράφει στις τεχνικές του προδιαγραφές ότι είναι συμβατός με το σύστημα που είναι εγκατεστημένο στο χώρο (π.χ. σύστημα με καυστήρα, αντλία θερμότητας, convectors).

Tip: Σημειώνεται ότι υπάρχουν μοντέλα θερμοστατών τα οποία μπορούν να συνδεθούν και να ελέγξουν τη λειτουργία ταυτόχρονα σε περισσότερα του ενός συστήματα θέρμανσης/ψύξης.

Διμεταλλικοί ή Ηλεκτρονικοί

Διμεταλλικοί

Οι διμεταλλικοί θερμοστάτες ρυθμίζουν την θερμοκρασία με τη βοήθεια διμεταλλικού ελάσματος (δύο ενωμένα μέταλλα που έχουν διαφορετική συμπεριφορά όταν θερμαίνονται/ψύχονται). Αναλυτικότερα το σύστημα θέρμανσης ενεργοποιείται/απενεργοποιείται όταν το διμετάλλικό έλασμα παρουσιάσει κάμψη λόγω μεταβολής της θερμοκρασίας από το επιθυμητό επίπεδο. Όμως προκειμένου να γίνει αντιληπτή από το διμεταλλικό έλασμα (κατ' επέκταση από το θερμοστάτη) η προαναφερόμενη μεταβολή της θερμοκρασίας, θα πρέπει να είναι σημαντική (περίπου 3oC).

Ηλεκτρονικοί

Οι ηλεκτρονικοί θερμοστάτες χρησιμοποιούν ηλεκτρονικούς αισθητήρες προκειμένου να παρακολουθούν τη θερμοκρασία του χώρου και ενεργοποιούν το σύστημα θέρμανσης/ψύξης όταν η θερμοκρασία μεταβληθεί κατά μικρό ποσοστό από το οριζόμενο ως επιθυμητό επίπεδο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε αρκετά μοντέλα ηλεκτρονικών θερμοστατών είναι δυνατόν να ρυθμιστεί η "ευαισθησία" τους ως προς τις μεταβολές της θερμοκρασίας. Δηλαδή να ορίσεις το κατά πόσο μία μεταβολή της τάξης του 0,5oC θα είναι αντιληπτή από το θερμοστάτη ή όχι.

Λόγω της αμεσότερης αντίδρασης τους στις θερμοκρασιακές μεταβολές του χώρου, οι ηλεκτρονικοί είναι αποδοτικότεροι των διμεταλλικών, καθώς διατηρούν τη θερμοκρασία κατά μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κοντά στο επιθυμητό επίπεδο, αποφεύγοντας τις μεγάλες αυξομειώσεις, ενώ παράλληλα επιτυγχάνουν μειωμένη κατανάλωση του συστήματος.

PID ή On/Off

On/Off

Οι on/off θερμοστάτες επιτρέπουν τη λειτουργία του συστήματος θέρμανσης/ψύξης έως ότου αντιληφθούν ότι ο χώρος έχει την επιθυμητή θερμοκρασία. Στη συνέχεια παύουν τη λειτουργία του συστήματος και το επανεκκινούν όταν αντιληφθούν εκ νέου την απόκλιση από το επιθυμητό επίπεδο θερμοκρασίας. Η συγκεκριμένη λειτουργία έχει το μειονέκτημα ότι το σύστημα θέρμανσης μπορεί να υπερλειτουργήσει/υπολειτουργήσει ανάλογα με το πόσο γρήγορα αντιλαμβάνεται ο θερμοστάτης τις προαναφερόμενες αποκλίσεις.

PID (Proportional Integral Derivative)

Οι PID θερμοστάτες είναι εξοπλισμένοι με ένα μικροεπεξεργαστή ο οποίος:

• Συγκρίνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα την επιθυμητή θερμοκρασία και την τρέχουσα
• Καταγράφει πόσο γρήγορα μεταβάλλεται η απόκλιση μεταξύ επιθυμητής και τρέχουσας θερμοκρασίας
• Προβλέπει τις μελλοντικές αποκλίσεις

Μέσα από την προαναφερόμενη ανάλυση ο θερμοστάτης επιλέγει το χειρισμό του συστήματος θέρμανσης με τέτοιο τρόπο, ώστε να φτάσει και να διατηρήσει την επιθυμητή θερμοκρασία με τις λιγότερες δυνατές αυξομειώσεις.

Δυνατότητα προγραμματισμού

Προγραμματιζόμενοι

Οι προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες παρέχουν τη δυνατότητα προγραμματισμού της επιθυμητής θερμοκρασίας ανά διάφορες χρονικές περιόδους της ημέρας και ανά διάφορες ημέρες. Συνεπώς με τη βοήθεια τους μπορείς να καταχωρήσεις τη θερμοκρασία που θες να έχεις στο χώρο κάθε στιγμή της ημέρας, έτσι ώστε να μην ασχολείσαι συνεχώς με τη ενεργοποίηση/απενεργοποίηση του συστήματος θέρμανσης/ψύξης, όπως επίσης και με την εναλλαγή της θερμοκρασίας. Ανάλογα με την ελευθερία που παρέχεται από το κάθε θερμοστάτη ως προς την διαμόρφωση του προαναφερόμενου προγράμματος ανά ημέρα, μπορείς να τους διακρίνεις στις εξής κατηγορίες:

Πρόγραμμα 5-2 ημερών

Υποστηρίζουν την ύπαρξη δύο διαφορετικών προγραμμάτων. Η συγκεκριμένη κατηγορία θερμοστατών απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν ίδιο πρόγραμμα καθ' 'ολη τη διάρκεια των καθημερινών ημερών το οποίο διαφοροποιείται κατά τις ημέρες του σαββατοκύριακού αλλά με όμοιο τρόπο.

Πρόγραμμα 7 ημερών

Έχουν τη δυνατότητα καταχώρησης διαφορετικού προγράμματος για κάθε ημέρα της εβδομάδας. Τα νεότερα μοντέλα αυτής της κατηγορίας υποστηρίζουν τη λειτουργία αντιγραφής του προγράμματος από τη μία ημέρα στην άλλη. Με το τρόπο αυτό διευκολύνεται η καταχώρηση στη περίπτωση όπου δεν υπάρχει διαφοροποίηση του προγράμματος μεταξύ των ημερών.

Πρόγραμμα 5-1-1 ημερών

Υποστηρίζουν την ύπαρξη τριών διαφορετικών προγραμμάτων. Η συγκεκριμένη κατηγορία θερμοστατών απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν το ίδιο πρόγραμμα καθ' όλη τη διάρκεια των καθημερινών ημερών αλλά διαφορετικά προγράμματα τις δύο ημέρες του Σαββατοκύριακου.

Πρόγραμμα 1 εβδομάδας

Υποστηρίζουν μόνο ένα πρόγραμμα το οποίο τηρείται για όλες τις ημέρες της εβδομάδας.

Tip: Εκτός από την προαναφερόμενη κατηγοριοποίηση θα πρέπει να σε απασχολήσει το πλήθος των περιόδων ανά ημέρα για τις οποίες μπορείς να ορίσεις διαφορετική θερμοκρασία. Συνήθως ο αριθμός τους κυμαίνεται από 2 έως 4 (ανά ημέρα).

Tip: Οι προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες είναι εξοπλισμένοι με οθόνη στη οποία παρουσιάζονται ψηφιακά όλες οι σχετικές ενδείξεις.

Μη προγραμματιζόμενοι

Οι μη προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες παρέχουν μόνο ρύθμιση της θερμοκρασίας στο ορισμένο επιθυμητό επίπεδο, το οποίο δεν μεταβάλλεται έως ότου αλλαχθεί χειροκίνητα. Οι μη προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες απευθύνονται σε ανθρώπους που είναι κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της ημέρας στο χώρο. Οι μη προγραμματιζόμενοι θερμοστάτες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε ψηφιακούς και μηχανικούς.

Ψηφιακοί (μη προγραμματιζόμενοι)

Είναι εξοπλισμένοι με οθόνη στον οποία παρουσιάζονται ψηφιακά όλες οι σχετικές ενδείξεις.

Αναλογικοί

Η ρύθμιση της θερμοκρασίας γίνεται χειροκίνητα με μηχανικό τρόπο. Απευθύνονται σε ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωμένοι με τον ψηφιακό τρόπο παρουσίασης των ενδείξεων και προτιμούν το χειρισμό με τη βοήθεια περιστρεφόμενου κουμπιού.

Πρόσθετες Λειτουργίες

1. Αναστολή του ορισμένου προγράμματος - Εφόσον ο προγραμματιζόμενος θερμοστάτης υποστηρίζει τη συγκεκριμένη λειτουργικότητα, μπορείς να παρακάμψεις το καταχωρημένο πρόγραμμα λειτουργίας μόνιμα ή για το χρονικό διάστημα που επιθυμείς.
2. Κλείδωμα πληκτρολογίου - Εφόσον ο θερμοστάτης υποστηρίζει το κλείδωμα του πληκτρολογίου, μπορείς να αποτρέψεις την εσκεμένη ή εκ παραδρομής αλλαγή στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και στα καταχωρημένα προγράμματα.
3. Αυτόματη εναλλαγή μεταξύ λειτουργιών ψύξης/ θέρμανσης - Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό αναφέρεται στην αυτόματη εναλλαγή που μπορεί να επιτελέσει ο θερμοστάτης μεταξύ των λειτουργιών ψύξης και θέρμανσης, όταν η θερμοκρασία του χώρου ξεπεράσει κάποιο ορισμένο όριο.
4. Μπαταρία ασφαλείας - Εφόσον ο θερμοστάτης τροφοδοτείται από την κεντρική παροχή ρεύματος του χώρου, η ύπαρξη μπαταρίας ασφαλείας συμβάλει στη διατήρηση των καταχωρημένων ρυθμίσεων σε περιπτώσεις διακοπής ρεύματος.
5. Τηλεχειρισμός - Υπάρχουν μοντέλα θερμοστατών τα οποία επιτρέπουν το τηλεχειρισμό τους είτε με τη χρήση κατάλληλου τηλεχειριστηρίου (εντός του χώρου που βρίσκεται ο θερμοστάτης), είτε με τη χρήση κινητού τηλεφώνου μέσω διαδικτύου.
6. Μέτρηση υγρασίας - Υπάρχουν μοντέλα θερμοστατών τα οποία εκτός από την μέτρηση της θερμοκρασίας, λαμβάνουν υπόψη τους και την υφιστάμενη υγρασία στο χώρο.