Πατητήρια Καφέ - Tampers: Πώς θα επιλέξεις το κατάλληλο

enter image description here Η παρασκευή του καφέ υπήρξε ανέκαθεν πόλος έλξης ενδιαφέροντος πολλών ανθρώπων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τον καφέ σαν κάτι παραπάνω από ένα απλό ρόφημα ή μία συνήθεια. Με την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας λοιπόν, ήταν αναπόφευκτο να δημιουργηθούν και πιο εξειδικευμένα εργαλεία, τα οποία μετέτρεψαν άτυπα την παρασκευή του καφέ από απλή τεχνική σε τέχνη ή ακόμα και επιστήμη. Σε αυτόν τον οδηγό λοιπόν, θα βρείτε όλα όσα χρειάζεται να μάθετε γύρω από τα πατητήρια καφέ ή αλλιώς tampers.

Πώς Επιλέγω Tamper;

1. Μέγεθος

enter image description here Το πρώτο και σημαντικότερο πράγμα που πρέπει να γνωρίζετε είναι η διάμετρος του καλαθιού του portafilter που χρησιμοποιείτε. Στις μηχανές εσπρέσο, οι συνηθέστερες διαστάσεις των καλαθιών είναι κατάλληλες για tamper 58mm αλλά και για tamper 57mm. Συνεπώς, προτού αγοράσετε τάμπερ ελέγξτε τις διαστάσεις του καλαθιού του portafilter ώστε να μην είναι μικρότερο από το καλάθι, σίγουρα δεν θέλετε να αγοράσετε ένα το οποίο να μην χωράει καν για να συμπιέσει τον καφέ. Αντίστοιχα, για ένα καλάθι 58mm, επιλέξτε ένα πενηνταοχτάρι tamper. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ένα πατητήρι μερικά χιλιοστά μεγαλύτερο (π.χ. 58.4mm), το οποίο εξασφαλίζει πλήρη κάλυψη του καλαθιού, όμως χρειάζεται προσοχή, αφού καθώς αφαιρείτε το tamper από το καλάθι μπορεί να “τραβήξετε” τον καφέ από αυτό, ακυρώνοντας έτσι την δουλειά που κάνατε.

2. Σχήμα Βάσης

enter image description here Ή αλλιώς Convex vs Flat. Το είδος της βάσης που θα επιλέξετε αφορά καθαρά την δική σας τεχνική και πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν επηρεάζει την ποιότητα του tamping και κατ’ επέκταση την γεύση του καφέ. Ένα πατητήρι εσπρέσο με Flat (επίπεδη) βάση συνήθως προτιμάται όταν έχει γίνει ήδη καλή κατανομή του καφέ στο portafilter, με κάποιο εργαλείο ισοκατανομής. Ένα πατητήρι με Convex (κυρτή) βάση ασκεί μεγαλύτερη πίεση στο κέντρο, μετατοπίζοντας τον καφέ στα τοιχώματα του καλαθιού, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να μοιραστεί ισόποσα ο αλεσμένος καφές σε όλο το εύρος του καλαθιού.

3. Βάρος (Yλικό)

enter image description here Ένας ακόμη παράγοντας -μικρότερης ίσως σημασίας- είναι το βάρος του τάμπερ, το οποίο επηρεάζεται από το υλικό κατασκευής (αλουμίνιο, ξύλο, ατσάλι). Πώς όμως επηρεάζει το βάρος; Η πίεση που πρέπει να ασκήσετε ώστε ο καφές να συμπιεστεί σωστά - επηρεάζοντας σαφώς την υφή και τη γεύση του καφέ- είναι περίπου 14kg. Έτσι, με ένα tamper αλουμινίου θα πρέπει να ασκήσετε μεγαλύτερη πίεση από αυτήν που θα ασκήσετε χρησιμοποιώντας ένα πιό βαρύ tamper από ανοξείδωτο ατσάλι. Ένα χρήσιμο εργαλείο κυρίως για έναν νέο Barista είναι το Δυναμομετρικό Πατητήρι, το οποίο είναι προρυθμισμένο ώστε μόλις ασκήσετε την κατάλληλη πίεση, να σας ειδοποιεί με ένα ελαφρύ “κλικ”. Το δυναμομετρικό πατητήρι σας βοηθάει να εξασφαλίσετε συνοχή στο tamping -άρα και στη γεύση του καφέ- και παράλληλα σας εκπαιδεύει στο να ασκείτε μηχανικά την ίδια πίεση, ώστε να διατηρήσετε σταθερή ποιότητα στο καφέ που παρασκευάζετε ακόμα και χρησιμοποιώντας απλό πατητήρι.

4. Style

enter image description here Επειδή όπως είπαμε το tamping δεν είναι μόνο επιστήμη αλλά και τέχνη, η εμφάνιση και το στυλ παίζουν ρόλο. Επιλέξτε χρώμα και υλικό που να ταιριάζουν στο γούστο και στο brand σας. Για να έχετε περισσότερες επιλογές χωρίς μεγάλο κόστος, μπορείτε να επιλέξετε ένα πατητήρι με αποσπώμενη λαβή ή μία βάση πατητηριού και αντιστοίχως να αγοράσετε διαφορετικές λαβές για το ίδιο tamper.

Αυτόματα Τάμπερ Καφέ: Η Τεχνολογία του Tamping

enter image description here Επειδή η τεχνολογία δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο το tamping, μία μηχανή που θα σας λύσει τα χέρια προσφέροντάς σας μια σειρά από σημαντικά οφέλη είναι το Αυτόματο Tamper. Το αυτόματο πατητήρι εσπρέσο ναι μεν αφαιρεί την “τέχνη” από το tamping, αλλά έχει τρία βασικά πλεονεκτήματα:

Ασκεί πάντα την ίδια πίεση
Δεν απαιτεί τεχνική και συνέπεια
Είναι πολύ πιο γρήγορο από το χειροκίνητο tamping

Τα σημεία που πρέπει να προσέξετε πριν αγοράσετε ένα αυτόματο tamper:

Απαιτεί τακτικό καθάρισμα και σωστή ρύθμιση. Για να εκμεταλλευτείτε τα οφέλη του στο μέγιστο, πρέπει να τον καθαρίζετε τακτικά από υπολείμματα καφέ και να προσέχετε το καλιμπράρισμα της μηχανής.
Τιμή. Κοστίζει περισσότερο από ένα απλό tamper, έτσι ένα αυτόματο πατητήρι έχει νόημα μόνο εάν ετοιμάζετε περισσότερους από 200-250 καφέδες στην ώρα αιχμής.

Εργαλεία Ισοκατανομής

enter image description here Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, η δουλειά του tamper είναι να συμπιέζει τον καφέ στο καλάθι του portafilter ώστε να μην υπάρχουν κενά στον καφέ καθώς φιλτράρεται με νερό. Το tamper όμως, απλά πιέζει. Συνεπώς, όταν αλέσετε καφέ στο καλάθι, πρώτα θα πρέπει να τον διανείμετε ομοιόμορφα και μετά να τον συμπιέσετε. Ο υπεύθυνος για αυτή τη δουλειά -εκτός αν είστε ειδικός στο tamping- είναι το εργαλείο ισοκατανομής. Συνεπώς, αν δεν διαθέτετε ένα τέτοιο εργαλείο, μαζί με το πατητήρι espresso, σας προτείνουμε να ρίξετε και μία ματιά στα εργαλεία ισοκατανομής.

Εν κατακλείδι

Το τάμπερ είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για κάθε barista. Κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές μπορεί κανείς να το προσαρμόσει στο δικό του γούστο και τεχνική για να πετυχαίνει κάθε φορά ομοιόμορφο και άψογο αποτέλεσμα.